Yanlış yönlendirilmiş kilitlenmeler küresel ekonomiyi yok etti ve etkisinin yıllarca sürmesi muhtemel. Tayvan, Güney Kore, Avusturya, İsveç ve Hollanda gibi ülkelerin çok şey yaparken iş dokusunu ve ekonomiyi koruyabildiklerini gördüğümüze göre, “hayatlar mı ekonomi mi” argümanının yanlışlığı artık açıkça görülmektedir.
Bu krizle ilgili en endişe verici gerçeklerden biri, iflasların yükselme hızıdır. 2020'de 11 trilyon dolarlık likidite enjeksiyonuna ve devlet yardımına, tüm zamanların en yüksek seviyelerinde bulunan hisse senetleri ve tahvillere ve tüm zamanların en düşük seviyelerindeki bağımsız ve kurumsal getirilere rağmen, şirketler Büyük Buhran'dan bu yana en hızlı şekilde iflas ediyor. Neden? Çünkü ödeme gücü krizi likidite ile gizlenemez.
Trilyonlarca likidite yatırımcılara ve hükümetlere sahte bir güvenlik hissi veriyor, çünkü verim düşük ve değerlemeler yüksek, ancak şirketlerin uzun vadeli ödeme gücü sorunlarına ne kadar hızlı girdiğini gizleyemeyen merkez bankası, alımları tarafından yönlendirilen bir tuzak olarak varlığını sürdürüyor.
Likidite yalnızca riski gizler; maliyetler yüksek kalırken nakit akışlarının çökmesinden kaynaklanan ödeme gücü sorunlarını çözmez.
Financial Times'a göre, ABD şirket iflas başvuruları şu anda rekor bir hızla ilerliyor ve 2009'daki mali kriz sırasında ulaşılan seviyeleri aşmaya hazırlanıyor. 17 Ağustos itibariyle, her biri birden fazla varlığa sahip kırk beş rekor şirket 1 milyar dolar iflas başvurusunda bulundu. Almanya'da yaklaşık beş yüz bin şirket iflas etmiş sayılıyor ve teknik olarak iflas etmiş işletmelerin acısını basitçe artıran anlamsız bir "iflas yasası" var. İspanya'da Bank of Spain, tüm şirketlerin yüzde 25'inin iflas nedeniyle kapanmanın eşiğinde olduğu uyarısında bulundu. Moody’nin tahminlerine göre, önde gelen ekonomilerdeki işletmelerin yüzde 10'undan fazlası, çoğu teknik iflas içinde olmak üzere ciddi mali stres içinde.
Bu nasıl olabilir? 2008 krizinden bu yana, tüm politika eylemleri, devlet tahvil getirilerini düşük tutmayı, şişirilmiş hükümet harcamalarını ve açıkları kurtarmayı; ve muazzam likidite enjeksiyonları, ucuz borç yoluyla değerlemelerini korumak için kullanan büyük kote edilmiş şirketlere fayda sağladı. Bununla birlikte, ucuz para aynı zamanda kötü yatırımı, yetersiz sermaye tahsisini ve normalden yüksek borç seviyelerini de tetikledi. Küçük işletmeler, devasa likidite ve açık programlarının iddia edilen faydalarını görmezken, büyük şirketler, yükselen borç seviyeleri, kullanılan sermayenin düşük getirisi ve büyüyen bir ekonomide çok düşük olan ödeme gücü oranları ile çok rahat hale geldi.
Ucuz para ve muazzam kurtarmalar(!), bazı hükümetlerin sorumsuzca tüm ekonomileri kapatma kararıyla tetiklenen bir ödeme gücü krizinin tohumlarını attı. Yüksek kaldıraçlı, üretkenlik ve ödeme gücü oranları zayıf bir ekonominiz varsa, ekonomiyi iki aylığına kapatmak tabuttaki son çividir. Ve sonuçlar yıllarca sürer...
Zombi şirketlerini kurtarmak işleri daha da kötüleştirir ve yeni kilitlenmeler ölümcül olabilir. Çözüm, hiçbir hükümetin yapmak istemediği şeydir, çünkü büyük manşetlere girmez veya politikacıların dünyayı kurtardığı izlenimini vermez: Yeniden finansman, yeniden yapılandırma ve verimlilik iyileştirme mekanizmalarını harekete geçiren arz tarafı önlemleri.
Daha fazla talep tarafı politikaları, her ne pahasına olursa olsun herhangi bir şeyi inşa etmeye yönelik anlamsız teşvik planları ve daha fazla likidite enjeksiyonu, işleri daha da kötüleştirecek ve ekonomiyi, iflaslar ve bankalar arttıkça bir sonraki sorunun finansal krize gireceği bir stagflasyon krizine sürükleyecektir. Merkez bankasının muazzam eylemine rağmen sorunlu krediler balonu nedeniyle varlık değerlemeleri düşüyor.
Hükümetler Japonya rotasına gitmeyi tercih edecekler: daha fazla borç, daha fazla kurtarma ve devasa hükümet harcamaları. Bununla birlikte, Japonya'nın hataları Avrupa, Çin ve ABD tarafından uygulandığında gizlenemeyecek durgunluğa ve kalıcı dengesizliklere yol açacaktır. Büyük harcama ve likidite dalgalanmalarının daha yüksek borç, daha zayıf büyüme ve daha düşük reel ücretlerden başka bir şey getirmesinin mümkün bir yolu yoktur.
Zombi firması sorununu ve daha da fazla kurtarma operasyonunu sona erdirmek için daha fazla açık piyasaya, daha az bürokrasi ve daha esnek yeniden yapılandırma mekanizmalarına ihtiyacımız var. Başka herhangi bir şey basitçe durgunluk getirecektir.
Yazar - Daniel Lacalle
Bu yazı mises.org sitesinin ''Bankruptcies Rise Despite Trillions in New Liquidity'' adlı yazısının çevirisidir.
Comments