top of page

İnsan Hakları Mülkiyet Haklarıdır

Bu günlerde insan hakları ve mülkiyet hakları arasındaki ayrım hakkında çok şey duyuluyor ve birçok kişi, birini diğerinin herhangi bir savunucusunu küçümseyerek savunduğunu iddia ediyor. Mülkiyet haklarının çatışmak bir yana, aslında tüm insan haklarının en temelini oluşturduğunu göremiyorlar.


Her insanın kendi yaşamı üzerindeki insan hakkı, yaşamı sürdüren ve ilerleten şeyleri üretmek için kaynakları bulma ve dönüştürme hakkını ifade eder. Bu ürün bir insan malıdır. Mülkiyet haklarının en başta insan hakları arasında yer almasının nedeni budur ve birinin kaybedilmesi diğerlerini tehlikeye atar.


Örneğin, hükümetin tüm basın kaynaklarına sahip olması ve onu kimin ve ne kadar kullanacağına karar verme yetkisi varsa, basın özgürlüğünün insan hakkı nasıl korunabilir? Özgür basının insan hakkı, gazete kağıdındaki özel mülkiyet hakkına ve gazete yapımının diğer esaslarına bağlıdır. Kısacası, burada hiçbir hak çatışması yoktur çünkü mülkiyet haklarının kendisi insan haklarıdır. Dahası, insan hakları aynı zamanda mülkiyet haklarıdır!


Bu önemli gerçeğin birkaç yönü var. İlk olarak, şeylerin doğal düzenine ilişkin anlayışımıza göre her birey, kendisinin sahibi, kendi şahsının hükümdarıdır. Bu öz sahipliğin korunması, insanın doğru gelişimi ve refahı için çok önemlidir. Kişinin insan hakları, aslında, her insanın kendi varlığı üzerindeki devredilemez mülkiyet hakkının tanınmasıdır ve bu mülkiyetten hakkı, ürettiği maddi mallara olan sahip hakkına kaynaklık etmektedir. Demek ki insanın özgürlük hakkı, onun kendi üstündeki mülkiyet hakkıdır.


Ancak insan haklarının gerçekten mülkiyet hakları olduğu başka bir anlam daha var, bu, zamanımızda çok fazla anlaşılmaz olan bir kavram. Örneğin, insan hakkı olan toplanma özgürlüğünü ele alalım. Belirli bir grubun bir sokak toplantısında belirli bir fikir veya tasarıyı göstermek istediğini varsayalım. Bu, toplanma hakkının bir ifadesidir.

Öte yandan, polisin trafiğin aksadığı gerekçesiyle toplantıyı böldüğünü varsayalım. Şimdi, siyasi nedenlerden ötürü polis tarafından toplanma hakkının kısıtlandığını söylemek yeterli değil. Muhtemelen durum buydu. Ama burada gerçek bir sorun var, çünkü trafik aksamış olabilir. Bu durumda, özgür toplanma insan hakkı ile açık ve engelsiz trafik "kamu politikası" veya "kamu yararı" arasında nasıl bir seçim yapılır. Bu aşikar çatışma karşısında, birçok insan hakların mutlak olmaktan çok göreli olması gerektiği ve bazen kamu yararı için kısıtlanması gerektiği sonucuna varıyor.


Bir Sahiplik Sorusu

Ancak buradaki asıl sorun, hükümetin sokakların sahibi olmasıdır, bu da onların sanal bir sahipsizlik durumunda oldukları anlamına gelir. Bu sadece trafik sıkışıklığına değil, aynı zamanda herhangi bir zamanda sokakları kimin kullanması gerektiği konusunda kafa karışıklığına ve çatışmaya da neden olur. Vergi mükellefleri? Son tahlilde, hepimiz vergi mükellefiyiz. Gösteri yapmak isteyen vergi mükelleflerinin, seçtikleri zamanda caddeyi bu amaçla kullanmalarına izin verilmeli mi, yoksa cadde diğer vergi mükellefi grupları tarafından sürücü veya yaya olarak kullanılmak üzere mi ayrılmalıdır? Kim karar verecek? Yalnızca hükümet karar verebilir ve ne yaparsa yapsın, kararı, karşıt güçler arasındaki çatışmayı yalnızca şiddetlendirebilecek ve asla çözmeyecek, tamamen keyfi bir karar olacaktır.


Bununla birlikte, sokakların özel şahıslara ait olduğu bir durumu düşünün. Bu durumda, sorunun tamamının mülkiyet hakkı olduğunu açıkça görüyoruz. Jones'un bir sokağı varsa ve ABD vatandaşları bunu bir gösteri için kullanmak isterse, bu amaçla sokağı kiralamayı teklif edebilirler. Daha sonra kiraya verip vermeyeceğine ve anlaşmayı hangi fiyata kabul edeceğine karar vermek Jones'a kalmıştır. Bunun gerçekte ABD vatandaşlarının toplanma özgürlüğüne ilişkin insan hakkı meselesi olmadığını görüyoruz; işin içinde olan şey, paralarını gösteri için sokağı kiralamayı teklif etmek için kullanma haklarıdır.


Ancak özgür bir toplumda Jones'u anlaşmaya zorlayamazlar; nihai karar Jones’a aittir, mülkiyet hakkına uygun olarak uygun gördüğü şekilde sokağı elden çıkarma hakkına sahiptir. Böylelikle, hükümet mülkiyetinin gerçek meseleyi nasıl örttüğünü - birbirleriyle ve "kamu yararı" ile görünüşte çatışan belirsiz ve sahte "insan hakları" nı nasıl yarattığını görüyoruz.


İlgili tüm faktörlerin özel mülkiyette olduğu durumlarda, insan haklarıyla ilgili bir sorun veya çatışmanın olmadığı açıktır. Aksine, sadece mülkiyet hakkı söz konusudur ve herhangi bir durumda kimin neye veya neye izin verileceğine karar vermede belirsizlik veya çatışma yoktur.


Mülkiyet Hakları Açıktır

Kısacası mülkiyet haklarından ayrılabilen hiçbir insan hakkı yoktur. İnsan hakkı olan ifade özgürlüğü hakkı, yalnızca sahiplerinden bir toplantı salonu kiralamak, dinlemek isteyenlerle konuşmak, malzeme satın almak ve daha sonra broşür veya kitap basmak ve satın almaya istekli olanlara satmaktır. Herhangi bir durumda sıralayabileceğimiz mülkiyet haklarının ötesinde ekstra ifade özgürlüğü yoktur. Ve bu prosedür, görünürdeki hak çatışmalarını çözecektir; çünkü mülkiyet hakları her zaman kesin ve yasal olarak tanınabilir.


"Konuşma özgürlüğünün" "kamu yararına" kısıtlanmasının beklendiği klasik durumu düşünün: Justice Holmes'un kalabalık bir tiyatroda "yangın" diye bağırmaya hakkı olmadığı şeklindeki ünlü hükmü. Holmes ve takipçileri, hakların mutlak ve ebedi olmaktan ziyade göreceli ve geçici olması gerektiğini iddia etmek için bu örneği defalarca kullandılar.


Ama bu sorunu biraz daha analiz edelim. Kalabalık bir tiyatroda yanlış bir şekilde "yangın" diye bağırarak isyan çıkaran adam, ister istemez tiyatronun sahibi veya ödeyen bir patrondur. Sahibi o ise, müşterilere karşı dolandırıcılık yapmıştır. Bir film izletme sözü karşılığında müşterilerinin paralarını aldı ve şimdi bunun yerine, aldatıcı bir şekilde "yangın" diye bağırarak ve performansı etkileyerek filmi bozuyor. Böylelikle, sözleşmeden doğan yükümlülüğünden kaçarak, patronlarının mülkiyet hakkını ihlal etmiştir.


Öte yandan, bağıran kişinin o yerin sahibi değil, fakat bir patron olduğunu varsayalım. Bu durumda, sahibinin mülkiyet hakkını ihlal ediyor. Bir misafir olarak, mal sahibinin mülkünü ihlal etmeme veya mal sahibinin konukları için sergilediği performansı bozmama yükümlülüğü dahil olmak üzere belirli şartlarda mülke erişime sahiptir. Bu nedenle, kötü niyetli eylemi, tiyatro sahibinin ve diğer tüm müşterilerin mülkiyet haklarını ihlal ediyor. Sorunu muğlak ve saçma bir insan hakkı olan ifade özgürlüğü yerine mülkiyet hakları açısından ele alırsak, herhangi bir çatışma ve hakları herhangi bir şekilde sınırlama veya kısıtlama zorunluluğu olmadığını görürüz.

Bireyin hakları hâlâ ebedi ve mutlaktır; ama bunlar mülkiyet haklarıdır. Kalabalık bir tiyatroda kötü niyetle "yangın" diye bağıran adam bir suçludur, sözde ifade özgürlüğü hakkının pragmatik olarak "kamu yararı" adına kısıtlanması gerektiği için değil; o bir suçludur çünkü başka bir kişinin mülkiyet hakkını açıkça ihlal etmiştir.





265 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
Yazı: Blog2 Post
bottom of page