11/11/2021 - Robert Aro
Bunu kim tahmin edebilirdi? CNBC'nin bildirdiği gibi:
Tüketici fiyat endeksi yıllık %6,2 arttı ve aylık bazda TÜFE %0,9 arttı, her ikisi de tahminlerin önemli ölçüde üzerinde.
Hayret verici. Keyfi %2'lik enflasyon hedefini aşma hedefine nihayet büyük ölçüde ulaşıldı. Bakalım iki ekonomi uzmanı ne diyecek.
Harvard profesörü ve Başkan Obama'nın Beyaz Saray Ekonomik Danışmanlar Konseyi eski Başkanı Jason Furman'a göre:
Federal Rezerv'in enflasyonun “geçici” olduğu konusunda nihayetinde yanlış olduğu kanıtlanırsa, geri dönüş kolay olmayacaktır.
Elbette “geçici” enflasyon anlatısı Mises Enstitüsü'ndeki çeşitli yazarlar tarafından defalarca eleştirildi, şüphe edildi ve açıklandı. Nisan ayında, Transitory Inflation Is the New Buzz Phrase at the Fed,yazısı yazdım, geçici deflasyon olmadan veya fiyatların düştüğü bir dönem olmadan tüm fiyat artışlarının kalıcı olacağı fikri de dahil olmak üzere çeşitli endişeleri dile getirdim.
Tüketici fiyat endeksi gelecek yıl sadece %2 yükselse bile, gelecek yıl da hayat pahalılığı artacak ve enflasyonun bileşik etkileri devam edecek.
Profesör sözlerine şöyle devam etti:
Gördüğümüz şey, işsizlik oranı istediğimiz noktaya gelmeden önce ki enflasyon... Bazı insanlar, işsizlik oranının %3,5'in altına düşmeden ya da bunun gibi bir rakamdan önce enflasyona sahip olabileceğimizi düşünmüyordu.
Garip. Enflasyon ve işsizlik arasında gerçekten bir değiş tokuş olduğuna inanıyor gibi görünüyor. %3,5 oranındaki işsizliğin önemine ya da onun deyimiyle “bunun gibi bazı rakamlara” gelince, Fed üyeleri gibi ana akım ekonomistler ekonomik akıl yürütmelerini açıklamakta büyük güçlükler sergilemeye devam ediyor.
Profesör Furman bu karışıklığın daha fazlasını gösteriyor:
Görünen o ki, kısa vadede çok hızlı, çok fazla zorlamaya çalışıyorsunuz, böylelikle ekonomi reel üretim tarafında ayarlamayı yapamıyor ve sonuçta daha fazla enflasyonla karşılaşıyorsunuz ve bizler bunu görüyoruz.
Merkez bankası para yaratmanın ve hükümet teşvik çeklerinin (para yaratma yoluyla ödenir) talebi ve fiyatları canlandırmanın harika bir yolu olduğu doğru… ama teşvik edilen tek şey bu. Ekonominin büyük bölümlerinin kapanması durumu daha da kötüleştirdi ve muhtemelen üretim faaliyetlerinde bir azalmaya yol açtı.
Yine de şu anki Beyaz Saray Ekonomik Danışmanlar Konseyi üyesi Jared Bernstein, reel ekonomiyle arasındaki derin kopukluğu şu sözlerle gösteriyor:
Covid vurduğunda, yüz yüze hizmetlerden mal talebine büyük bir kayma oldu ve insanlar dışarıda yemek yemeyi ve otellerde kalmayı bıraktıkça tasarruflar arttı ve hükümet tarafından sağlanan finansal rahatlama ile birleştiğinde daha da büyük tasarruf ve taleplere yol açtı ve bunlar nihayetinde limanlardaki sorunlara katkıda bulundu.
“Tasarruf”un ya da dışarıda yemek yemekten ve otellere gitmekten kaçınmanın ülkenin ekonomik sıkıntılarını kredilendirmesi garip. Bay Bernstein şunları söylüyor:
Covid'in rolünü fark etmeden burada enflasyonla ilgili tutarlı bir hikaye olduğunu sanmıyorum ve gördüğüm her tahmin, gelecek yılın ikinci yarısında sabitleniyor.
Beyaz Saray'ın kendi ekonomi uzmanları enflasyonun tarihini, para arzındaki değişikliklerin etkilerini veya bir ekonomide tasarruf ve üretimin rolü gibi çok temel ekonomik fikirleri anlamaya çok az ilgi gösterdiğinde daha ne söylenebilir? Umarım 2022'nin ikinci yarısında fiyatların biraz düşeceği yönündeki tahmini doğrudur… ancak şu anda umabileceğimiz tek şey bu.
Yazar - Robert Aro
Çevirmen - xxx
Bu yazı mises.org sitesinin ''Inflation in America'' adlı yazının çevirisidir.
Image Source: World First